Kiedy sąd może warunkowo umorzyć postępowanie karne?

publikacja: 2015-11-15, sekcja: prawo karne

Warunkowe umorzenie postępowania karnego jest instytucją, która polega na tym, że sąd na określony czas próby zaniecha w znacznym zakresie prowadzenia procesu karnego wobec sprawcy o konkretny czyn będący przestępstwem. Sąd powstrzymuje się więc od orzeczenia kary wobec sprawcy przestępstwa na pewien okres czasu.

Jakie są warunki warunkowego umorzenia postepowania?

Sąd może warunkowo umorzyć postępowanie karne, jeżeli:

wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne,
okoliczności jego popełnienia nie budzą wątpliwości,
sprawca nie był wcześniej karany za przestępstwo umyślne,

Jak podkreśla Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 7 maja 2013 r. w sprawie o sygn. akt: III KK 39/13 „Zgodnie z treścią art. 66 § 1 KK jedną z przesłanek warunkowego umorzenia jest ustalenie, że sprawca nie był uprzednio karany za przestępstwo umyślne. Czyli nie spełniają tego warunku osoby, które w czasie orzekania były już prawomocnie skazane za jakiekolwiek przestępstwo umyślne, bez względu na ich podobieństwo do aktualnego czynu i rodzaju wcześniej wymierzonej kary.”

postawa sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia uzasadniają przypuszczenie, że pomimo umorzenia postępowania będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa.

Dodatkowo należy pamiętać, że warunkowego umorzenia nie stosuje się do sprawcy przestępstwa zagrożonego karą przekraczającą 5 lat pozbawienia wolności, czyli np. wobec sprawcy przestępstwa powodującego ciężki uszczerbek na zdrowiu lub wobec sprawcy zgwałcenia.

Ile trwa okres próby?

Warunkowe umorzenie następuje na okres próby, który wynosi od 1 roku do 3 lat i biegnie od uprawomocnienia się orzeczenia.

Dodatkowe fakultatywne obowiązki w okresie próby

Umarzając warunkowo postępowanie karne, sąd może w okresie próby oddać sprawcę pod dozór kuratora lub osoby godnej zaufania, stowarzyszenia, instytucji albo organizacji społecznej, do której działalności należy troska o wychowanie, zapobieganie demoralizacji lub pomoc skazanym.

Ponadto, sąd może nałożyć na sprawcę następujące obowiązki:

informowania sądu lub kuratora o przebiegu okresu próby,
przeproszenia pokrzywdzonego,
wykonywania ciążącego na nim obowiązku łożenia na utrzymanie innej osoby
powstrzymania się od nadużywania alkoholu lub używania innych środków odurzających,
poddania się terapii uzależnień,
poddania się terapii, w szczególności psychoterapii lub psychoedukacji,
uczestnictwa w oddziaływaniach korekcyjno-edukacyjnych,
powstrzymania się od kontaktowania się z pokrzywdzonym lub innymi osobami w określony sposób lub zbliżania się do pokrzywdzonego lub innych osób,
opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym
zapłacenia świadczenia pieniężnego,
zakaz prowadzenia pojazdów do 2 lat.

Warto podkreślić, że sąd nakładając na sprawcę przestępstwa popełnionego z użyciem przemocy lub groźby bezprawnej wobec osoby najbliższej obowiązek opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym określa sposób kontaktu sprawcy z pokrzywdzonym

Obowiązki obligatoryjne

Sąd orzekając warunkowe umarzenie postępowanie karne, nakłada na sprawcę obowiązek naprawienia szkody w całości albo w części, a w miarę możliwości również obowiązek zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, albo zamiast tych obowiązków orzeka nawiązkę.

Czy wyrok warunkowo umarzający jest wyrokiem skazującym ?

Warto w tym miejscu zaznaczyć, że wyrok warunkowo umarzający postepowanie karne nie jest wyrokiem skazującym w świetle obecnie obowiązujących przepisów.

-----
Zapraszamy do przeczytania innych artykułów z sekcji prawo karne oraz kontaktu z naszymi prawnikami.
Kancelaria świadczy także porady prawne przez Internet, zapraszamy do wypełnienia bezpłatnego formularza wyceny usługi.