Kto ma pierwszeństwo wierzyciel pauliński czy wierzyciel hipoteczny?

publikacja: 2022-04-07, sekcja: prawo cywilne

W związku z przedstawionym przez Sąd II instancji zagadnieniem prawnym:

"Czy wierzyciel, względem którego umowa przeniesienia prawa wieczystego użytkowania nieruchomości zawarta między dłużnikiem a osobą trzecią została uznana za bezskuteczną, może dochodzić zaspokojenia z tego prawa, które wskutek czynności uznanej za bezskuteczną wyszło z majątku dłużnika, z pierwszeństwem przed wierzycielami osoby trzeciej, których wierzytelności zostały zabezpieczone hipoteką ustanowioną na tym prawie?"

Sąd Najwyższy w dniu 2 lutego 2022 r., III CZP 32/22, podjął następującą uchwałę:

„W razie zbiegu - w postępowaniu egzekucyjnym z użytkowania wieczystego - uprawnienia wierzyciela (pauliańskiego), względem którego czynność prawna zbycia tego prawa, zawarta między dłużnikiem a osobą trzecią, została uznana za bezskuteczną (art. 532 KC), z uprawnieniem wierzyciela (hipotecznego), który uzyskał na tym prawie zabezpieczenie hipoteczne na podstawie czynności prawnej zawartej z osobą trzecią, ale przed ujawnieniem w księdze wieczystej roszczenia wierzyciela pauliańskiego, mają zastosowanie reguły pierwszeństwa wynikające z ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 2204), chyba że wierzyciel pauliański zakwestionował skutecznie czynność prawną ustanowienia hipoteki w trybie skargi pauliańskiej realizowanej w formie powództwa albo zarzutu przeciwko wierzycielowi hipotecznemu (art. 531 § 1 i 2 KC).”

Jedną z form ochrony prawnej wierzyciela przed niewypłacalnym dłużnikiem jest tzw. skarga paulińska. Zastosowanie tej instytucji staje się możliwe, gdy dłużnik poprzez nielojalne zachowanie doprowadza do powstania swojej niewypłacalności lub ją zwiększa, w ten sposób, że udaremnia wierzycielowi realizację jego praw, a korzyści z takiego działania dłużnika uzyskuje osoba trzecia. Egzekucja wierzytelności od dłużnika, który „ucieka” ze swoim majątkiem, przekazując go innym osobom bywa utrudniona i skomplikowana. W takiej sytuacji  warto zasięgnąć pomocy  u specjalisty np. adwokata, który doradzi jakie działania prawne można podjąć w stosunku do nieuczciwego dłużnika.

-----
Zapraszamy do przeczytania innych artykułów z sekcji prawo cywilne oraz kontaktu z naszymi prawnikami.
Kancelaria świadczy także porady prawne przez Internet, zapraszamy do wypełnienia bezpłatnego formularza wyceny usługi.